یک اجاق سفری خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

شما هم از افرادی هستید که دوست دارید به دل طبیعت بزنید تا اندکی از مشغله‌های اطراف‌تان فاصله بگیرید؟

اگر جواب‌تان مثبت است، این نوشتار برای شماست.

یکی از وسایل ضروری که هر شخصی در سفر و کمپینگ به آن نیاز دارد، اجاق سفری است. اما یک اجاق سفری خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

در این نوشتار مجله رونیکس پس از ذکر انواع اجاق سفری، به این سوال پاسخ می‌دهیم.

رونیکس را بخوانید.

انواع اجاق سفری

اجاق‌ها را می‌توان براساس نوع سوخت استفاده شده در آن‌ها به انواع مختلفی تقسیم کرد. هر یک از انواع اجاق گاز سفری، کارایی متفاوتی دارند و برای هدف خاصی ساخته شده‌اند. ممکن است بر اساس کاری که می‌‌خواهید انجام دهید، مجبور شوید چند اجاق همراه داشته باشید؛ به عنوان مثال شما برای کمپ‌ زدن در تابستان باید از اجاق سبک‌ وزن استفاده کنید که عملکرد سریعی دارد، اما برای سفرهای گروهی در زمستان، نیازمند اجاق دیگری هستید. در ادامه انواع مختلف اجاق سفری و مزایا و معایب هر کدام را به صورت کامل بررسی می‌کنیم.

اجاق سفری گازی

اجاق سفری گازی به دلیل سهولت استفاده و عدم نیاز به مراقبت نسبت به دیگر انواع اجاق سفری طرفدار بیشتری دارد. ظاهر این اجاق‌ها شبیه به گاز پیک‌نیکی است، با این تفاوت که بسیار کوچک‌تر است و وزن کمتری دارد. همچنین برخی از انواع این اجاق‌های گاز تاشو هستند.

اجاق‌های‌ سفری گازی به دو نوع یک تکه و دو تکه تقسیم می‌شود:

• اجاق یک تکه: اجاق یک تکه نسبت به اجاق‌‌های گازی استاندارد کمی سنگین‌تر است و به صورت مایل می‌ایستند. این اجاق‌ها آب را سریع و با حداقل سوخت جوش می‌آورد. ممکن است غذا روی این اجاق‌ها آرام پخته شود؛ اما برخی از اجاق‌ها عمدا به این صورت طراحی شده‌اند.
• اجاق دو تکه: اجاق دو تکه کوچک و سبک‌وزن‌ است؛ البته نسبت به اجاق‌های گازی معمولی کمی سنگین‌تر و حجیم‌تر است. در برخی از مدل‌های این نوع اجاق‌‌ها، امکان قرار دادن کپسول به صورت وارونه نیز وجود دارد که باعث بهبود عملکرد اجاق در هوای سرد می‌شود.

اجاق‌های سفری گازی به راحتی روی کپسول‌ها مهر و موم شده‌ پیچ می‌شود. معمولا این کپسول‌‌ها حاوی دو گاز فشرده ایزوبوتان و پروپان است. اجاق‌های گازی به سرعت روشن می‌شوند. تنها کافی است شیر آن‌ها را باز و با کبریت، فندک معمولی یا فندک جرقه‌زن روشن‌شان کنید. همچنین در برخی کپسول‌ها از رگلاتور تنظیم‌کننده فشار گاز استفاده شده که باعث مدت زمان بیشتر استفاده از اجاق می‌شود. این ویژگی در هوای سرد و ارتفاعات بالا بیشتر به کار می‌آید.

یکی از معایب این اجاق، عدم امکان بررسی میزان گاز باقی‌مانده به دلیل مهر‌و‌موم بودن کپسول آن است. هرچند این مشکل را با همراه داشتن یک کپسول زاپاس کوچک، به راحتی می‌توانید حل کنید. همینطور امکان استفاده از یک محافظ در اطراف کپسول وجود ندارد، چرا که استفاده از محافظ باعث تجمع حرارت در اطراف کپسول و در نهایت انفجار آن می‌شود.

فشار گاز در هوای سرد کاهش پیدا می‌کند که باعث ضعیف شدن شعله می‌شود. البته اگر اجاق گاز رگلاتور فشار داشته باشد، این مشکل ایجاد نمی‌شود.

اجاق سفری سوخت مایع

اجاق سفری سوخت مایع به کپسول‌هایی که قابلیت پر شدن با سوخت مایع دارند، متصل می‌شود. معمولا از مایع گاز سفید پالایش شده برای آن‌ها استفاده می‌شود که فاقد ناخالصی است. هرچند از سوخت‌های جایگزین هم می‌توان برای آن‌ها استفاده کرد.‌ این قابلیت به خصوص در سفرهای خارجی بسیار به کارتان می‌آید.

به دلیل استفاده از مایع گاز سفید شعله این گاز آلاینده نیست و گرمای خوبی هم دارد. علاوه بر این برخلاف اجاق‌های گازی، مایع گاز سفید حتی در دمای زیر صفر هم عملکرد خوبی داشته و قیمت آن هم به مراتب پایین‌تر است.

در این اجاق‌ها می‌توان از سوخت‌هایی مثل بنزین بدون‌‌ سرب خودرو، نفت سفید، سوخت جت یا سوخت دیزل هم استفاده کرد. البته تنها در مواقع ضروری از بنزین بدون سرب استفاده کنید؛ چرا که ترکیباتی دارد که برای سلامتی انسان مضر است. این نوع اجاق‌ها آب را بسیار سریع جوش می‌آورند و در پخت غذا در مدل‌های مختلف عملکرد متفاوتی دارند.

این اجاق‌ها دارای دو عیب عمده هم هستند. اولا بیشترین نیاز را به آماده‌سازی دارند و دوما به بازرسی و مراقبت‌های دوره‌ای مثل نظافت شلنگ سوخت‌رسان و تعویض حلقه‌های O شکل (هم در اجاق و هم در کپسول سوخت) نیاز دارند.

علاوه بر اجاق‌های گازی و سوخت مایع انواع دیگری از اجاق‌های سفری هستند که برای کوله‌گردی طولانی و مواقع ضروری بسیار مفید هستند. در این دسته از اجاق‌ها از سوخت گندله‌ای (نوعی سوخت زیستی که از مواد فشرده‌‌شده طبیعی مانند خرده چوب و ضایعات کشاورزی تهیه می‌شود) یا هیزم به عنوان سوخت استفاده می‌شود. در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:

اجاق سفری هیزمی

اجاق سفری هیزمی برای کوله‌گردی طولانی یا سفرهای سبک‌تر بسیار مناسب است. این اجاق‌ها نیاز به سوخت خاصی ندارند و تنها با جمع‌آوری شاخه‌های خشک اطراف خودتان می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.

اجاق‌ سفری الکلی

همان‌طور که از نامشان پیداست، از الکل صنعتی به عنوان سوخت استفاده می‌کنند. این اجاق‌ها بسیار سبک هستند و وزن آن‌ها به ۳۰ یا ۶۰ گرم می‌رسد. اگرچه این اجاق‌ها برای جوش آوردن آب طراحی شده‌اند؛ اما در این زمینه  عملکرد خوبی ندارند.

اجاق‌ سفری دارای سوخت جامد

این نوع اجاق‌ها از قرص سوخت جامد به عنوان سوخت استفاده می کنند. پس از استفاده از این قرص‌ها، می‌توان آن‌ها را خاموش و دوباره استفاده کرد. وزن اجاق‌های سوخت جامد بسیار کم و حدود ۹۰ تا ۲۰۰ گرم است. علاوه بر این به‌راحتی می‌توان آن‌ها را تا کرد؛ این دو نکته اجاق‌های سفری دارای سوخت جامد را برای کوله‌گردی بسیار مناسب می‌کند. هرچند مانند گازهای الکلی عملکرد خوبی در جوش آوردن آب ندارند.

به عنوان جمع بندی مطالب بالا به جدول زیر توجه کنید:

در زمان خرید یک اجاق سفری باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

در هنگام خرید اجاق سفری باید به عوامل زیادی توجه کرد. این عوامل به شما در انتخاب بهترین اجاق کمک می‌کند.

وزن و ابعاد

به وزن و ابعاد اجاق توجه کنید. در زمان کمپینگ و سفر ممکن است مسافت زیادی را پیاده روی کنید. به همین دلیل سبک بودن کوله‌ای که همراه خود می‌برید اهمیت ویژه‌ای دارد. این مساله به خصوص در زمانی که به تنهایی در حال پیاده‌روی هستید، اهمیت بیشتری هم پیدا می‌کند. چرا که حتی چند گرم بار بیشتر یا کمتر هم تفاوت زیادی در عملکرد شما ایجاد می‌کند.

از طرف دیگر به ابعاد اجاق هم توجه کنید. شما تنها یک کوله دارید و داشتن اجاق بزرگ، فضای زیادی از کوله پشتی شما را اشغال می‌کند. البته این وزن سبک و حجم کم نباید مانع عملکرد خوب و مطلوب آن‌ها برای شما شود! چون ممکن است برای شما دردسرهای زیادی ایجاد کند.

میزان مصرف سوخت

در زمان خرید حتما به این نکته توجه کنید که اجاق سفری شما، می‌تواند تا چه زمانی مورد استفاده قرار گیرد. برای این کار انواع اجاق‌ها را با در نظر گرفتن مقدار سوخت ثابت با هم مقایسه کنید تا متوجه شوید که اجاق با هر بار اتصال به منبع تغذیه تا چه مدتی می‌تواند کار کند.

مدت زمان جوش آوردن آب

شاید این نکته چندان به نظرتان مهم نباشد، اما زمانی که در مناطق کوهستانی هستید، نوشیدن چای یا قهوه به شما در گرم شدن بسیار کمک می‌کند. حتی برای پخت غذا هم به آب جوش نیاز دارید. سعی کنید از اجاقی استفاده کنید که در حداقل زمان ممکن آب را به نقطه جوش برساند، چرا که بالا رفتن مدت زمان جوش، یعنی استفاده بیشتر از سوخت!

قابلیت تنظیم شعله

معمولا اکثر اجاق‌های سفری این قابلیت را دارند اما بعضی از انواع این وسیله هم دارای شعله‌ ثابت است. این امکان در شرایط آب و هوایی مختلف شما را یاری می‌کند. همچنین این ویژگی باعث صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش هزینه‌های جانبی شما می‌شود.

فندک جرقه‌زنی

این قابلیت در زمانی که کبریت ندارید یا کبریت‌هایتان خیس شده است، بسیار به کارتان می‌آید. معمولا اجاق‌های سوخت مایع، مجهز به فندک جرقه‌زنی یا آتش زنه هستند و با زدن دکمه‌ای اجاق خود به خود روشن می‌شود. اگر اجاق شما مجهز به این فندک نیست، نگران نباشید. می‌توانید آن را به صورت جداگانه هم تهیه کنید.

شعله پوش

این ویژگی در مکا‌ن‌هایی که باد با سرعت در حال وزش است، بسیار به کارتان می‌آید. امروزه شرکت‌های تولیدکننده اجاق‌های سفری از لایه‌هایی مستحکم و مقاوم در برابر حرارت شعله اجاق، استفاده می‌کنند. به کمک شعله پوش می‌توانید بسته به شرایط محیطی، ارتفاع آن را بیشتر کنید تا مانع از خاموش شدن شعله شوید.

پایه

معمولا اکثر اجاق‌های سفری مجهز به پایه هستند، اما در صورت نداشتن پایه هم می‌توان آن را جداگانه خریداری کرد. پایه‌ها در دو حالت تاشو و ثابت در بازار موجود هستند. از این وسیله برای محکم کردن کپسول‌های حاوی سوخت مایع و جلوگیری از وارونه شدن آن‌ها و عدم ایجاد خطر و انفجار استفاده می‌شود. حتما از پایه‌هایی استفاده کنید که ضد زنگ و مقاوم در برابر ضربه باشد.

کیف مخصوص حمل

بعضی از اجاق‌های سفری دارای کیف مخصوص حمل هم هستند. این کیف از شلوغ شدن کوله سفری شما جلوگیری می‌کند. علاوه بر این راحت‌تر به این اجاق دسترسی دارید و از قطعات متصل به آن بهتر حفظ و نگهداری می‌کنید. این کیف به شما در مسافرت‌های کوتاه و بلند بسیار کمک می‌کند.

بیشتر بخوانید:
«راهنمای خرید نور افکن دستی و چراغ کمپینگ»
«چه وسایلی برای کوهنوردی در پاییز لازم است؟»

سخن آخر

در این نوشتار رونیکس به اجاق سفری و انواع آن پرداختیم و تمامی ویژگی‌هایی که یک اجاق سفری خوب باید داشته باشد را ذکر کردیم؛ ابزاری مهم و کاربردی که هر شخصی که قصد سفر و کمپینگ دارد، باید آن را همراه خود داشته باشد. علاوه بر تمام نکاتی که گفتیم، یک مشخصه از تمام مشخصات دیگر اهمیت بیشتری دارد!

تمامی نکاتی که در بالا گفتیم، بر قیمت تمام شده اجاق تاثیر می‌گذارد. پس با در نظر گرفتن تمامی این نکات و همچنین میزان بودجه‌ای که دارید، بهترین مدل را برای خود خریداری کنید. آیا تجربه استفاده از اجاق گازی را در سفر داشته‌اید؟