ساخت باغچه چوبی برای باغبانی در بستر کشت مرتفع

باغبانی در بستر مرتفع نوعی از باغبانی است که در آن سطح کشت بالاتر از سطح زمین قرار دارد. در این مطلب با روش طراحی، ساخت، نگهداری و آبیاری باغچه جعبه ای آشنا خواهید شد.

باغبان های با تجربه از کشت در بستر مرتفع کمک میگیرند تا برخی چالش های باغبانی سنتی را کم کنند. مراقبت از این محیط های کشت تحت کنترل بسیار ساده است و حتی افراد کم تجربه هم میتوانند از پس آن برآیند.

در این مدل باغبانی، کیفیت خاک مطلوب است، چرا که بستر کشت با ترکیب مناسبی از خاک و کمپوست پر میشود. سیستم آبیاری درون بستر طراحی میشود که باعث ثبات بیشتر خاک و افزایش کیفیت آن میشود. نور آفتاب بهتر به گیاهان میرسد و فصل رشد گیاه افزایش میابد. امکان کاشت منظم گیاهان در نزدیکی یکدیگر فراهم میاید و آب در بهینه ترین حالت مصرف میشود و در نهایت سطح رشد بالاتر میرود و نیاز به هرس کاری و کندن علف های هرز کاهش میابد.

علاوه بر سهولت کنترل، حین پرورش، گیاه تنها آنچه را که برای رشد بهینه نیاز دارد دریافت میکند و بازدهی این شیوه کشت کاملا بهینه است.

بستر کشت مرتفع در حقیقت یک قاب بدون درز کم عمق است. دیواره ها را میتوان از هر نوع ماده بادوام و مقاومی مثل سنگ، آجر، بلوک و یا چوب ساخت. در حقیقت ساخت بستر کشت مرتفع از جنس چوب بسیار رایج است. از آنجا که در باغداری مرتفع بیشتر مواد خوراکی کشت میشوند بهتر است از چوب های نو و تمیز برای ساخت استفاده کنید. استفاده از الوارهای کهنه، تخته های چوبی قدیمی و تراورس های مستعمل چندان هوشمندانه نیست. اگر مجبور شدید از چوب های کهنه استفاده کنید، سطح داخلی را با پلاستیک ضخیم بپوشانید تا عایق شود و چوب با خاک تماس نداشته باشد. سعی کنید برای اتصال تخته ها از پیچ و مهره های استیل و ضد زنگ استفاده نمایید.

یک بستر کشت 1 متر در 2 متر برای کاشت سبزیجات و یا گوجه و خیار به اندازه کافی عریض است و در عین حال امکان دسترسی از هر دو سو را فراهم میاورد. ارتفاع ایده آل بستر کشت 30 تا 60 سانتی متر است؛ میتوان این ارتفاع را بیشتر هم گرفت اما باید میزان خاک لازم برای پر کردن بستر را هم در نظر داشت. برای پر کردن بستر کشت مرتفع از خاک معمولی باغچه استفاده نمیشود بلکه با توجه به نوع گیاهان ترکیبی از خاک مناسب و کمپوست انتخاب میشود. اگر فضا و امکانات لازم موجود بود بیش از یک بستر بسازید، تا رسیدگی به گیاهان و آبیاری آن ها راحت تر شود.

ابتدا یک زمین مسطح انتخاب کنید. دیواره ها باید با هم تراز باشند. به طور کلی اگر بستر را شمالی جنوبی بسازید گیاهان حداکثر استفاده را از نور طبیعی روز خواهند برد. بستر کشت مرتفع را در نزدیک ترین جای ممکن بسازید ولی دقت کنید زیر شیروانی یا دیواره ها نباشد تا در سایه قرار نگیرد. حداقل 70 سانتی متر فاصله با دیواره ها برای رفت و آمد در نظر بگیرید.

ابتدا زمین را آماده کنید و علف های هرز و خزه ها را بکنید. محل قرار گیری بستر را با گچ یا ریسمان روی زمین مشخص کنید. سپس مسیر علامت گذاری شده را کمی بکنید؛ تا حدی که قسمتی از تخته اولیه بستر در آن فرو رود.

زمین را کاملا صاف و تراز کنید. کف آن را با پارچه مخصوص باغچه بپوشانید تا جلوی رشد علف های هرز در آن گرفته شود. پارچه را تا لبه بیرونی قاب چوبی امتداد دهید. باید فکری هم برای مبارزه با آفات کنید. برای جلوگیری از نفوذ آفات یک ورق رابیتس کف بستر قرار دهید.

هر دیواره را به دقت با متر اندازه گیری کنید، با کمک اره دستی یا عمود بر برش دهید و با کمک دریل پیچ گوشتی سوراخکاری و متصل نمایید. بستر را در جایی که تعیین کرده اید قرار دهید. بهتر است برای ثبات بیشتر بستر کشت را در زمین فروکنید. میتوانید از چند پایه کمک بگیرید و در هر گوشه بستر یک پایه فرو نمایید و با کمک بست و پیچ و مهره چوب دیواره ها را به پایه پیچ نمایید.

با این کار علاوه بر آنکه بستر ثابت میماند، فشار وارده به دیواره ها کاهش میابد و از تاب برداشتن تخته ها جلوگیری مینماید. یک قاب محکم برای روی بستر تهیه کنید که هم چهار دیواره را کنار هم نگاه دارد و هم ظاهر زیباتری به بستر ببخشد.

یک قاب منحنی سبک وزن هم نیاز خواهید داشت تا در فصل سرد گیاهان را در برابر سرما محافظت کند، در جاهای خشک رطوبت را حفظ کند و همچنین از دسترسی پرندگان و حیوانات به گیاهان جلوگیری کند. میتوانید از لوله ها پی وی سی برای ساخت قاب کمک بگیرید. لوله سایز ½ اینچ به نظر مناسب می آید. لوله را به اندازه دو برابر عرض بستر ببرید. برای طول یک متر سه تکه لوله کفایت خواهد کرد. لوله ها را در کناره های خاک فرو کنید و روی آن را با یک پلاستیک ضخیم شفاف بپوشانید. فقط به خاطر داشته باشید در روزهای گرم روکش پلاستیکی را باز کنید تا گیاهان از گرما آسیب نبینند. برای محافظت بیشتر میتوانید یک لایه توری سبک هم اضافه کنید که اجازه عبور نور و هوا را میدهد ولی از ورود پرندگان و حشرات جلوگیری میکند.

آخرین مرحله در نظر گرفتن سیستم آبیاری مناسب برای بستر کشت مرتفع است. باید یک سیستم مناسب آبیاری بسازید تا مطمئن شوید گیاهان به خوبی آبیاری میشوند. معمولا کناره های بستر در آفتاب گرم میشود و آب این قسمت ها زودتر تبخیر میشود. از تایمر برای آبیاری کمک بگیرید و آن را به گونه ای تنظیم کنید که اوایل صبح عملیات آبیاری انجام شود تا میزان تبخیر کمتر باشد.

ساده ترین سیستم آبیاری استفاده از چند شلنگ است که با اتصالاتی به شیر آب وصل هستند؛ با تعبیه چند سوراخ روی شلنگ ها میتوان میزان فشار آب را کنترل نمود. شلنگ ها را ½ اینچ تهیه کنید و شیر و اتصالات را ¾ اینچ در نظر بگیرید. بهتر است از لوله های پلی اتیلن استفاده کنید که دوام بالایی دارند و نگهداری و تعمیر آن ها کار آسانی است.

لوله را در عمق حدود 30 سانتی خاک قرار دهید. با کمک زانو و سه راه شلنگ ها را به یکدیگر و در نهایت به لوله آب متصل نمایید. در طول لوله با فواصل منظم سوراخ هایی ایجاد نمایید تا رطوبت مناسب به گیاهان برسد. میتوانید از سیستم مه پاش یا آبیاری قطره ای هم بر روی بستر استفاده نمایید؛ ولی در این روش ها میزان تبخیر آب بیشتر خواهد بود. انتهای لوله ها را با کلاهک پلاستیکی مسدود کنید، سیستم را فعال نمایید و از بستر کشت مرتفع خود لذت ببرید.